DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
chuig an áit a fágadh; arís
éirí arís; éirí ó mhairbh; athbheochan
insint arís mar a tharla (eachtra a aithris); a rá de ghlanmheabhair (dán a aithris); déanamh mar a dhéanann duine eile (dá ndéanfá aithris ar d'athair); labhairt, siúl, etc. cosúil le duine eile le greann (maith ag aithris)
an t-aer a thógtar isteach sna scamhóga agus a bhrúitear amach arís; aer (tabhair m'anáil dom); tionchar (faoi anáil an Bhéarla)
spíce d'aol silte agus é cruaite arís a bheadh sáite aníos as an urlár in uaimh
spíce d'aol silte, agus é cruaite arís, a bheadh crochta anuas as an díon in uaimh
arís, den dara huair (athdhéanamh); sean-, caite, iar- (athbhall); arís eile (ráite agus athráite)
lasadh arís; séideadh, adhaint (ar chneá)
tabhairt ar ais as an nua; athchóiriú; a dhéanamh óg arís
líne nó véarsa d'amhrán nó de dhán a chantar arís agus arís; dreas cúlchainte
tugtha do cheathanna, cith anois agus cith arís ann
seift, beart cliste; éacht (cleasa lúith); beart, gníomh (an cleas céanna a dhéanamh arís)
acht a mbraitheann gníomh áirithe air (tugadh dó é ar choinníoll nach ndíolfadh sé arís é); gealltanas (dá dtugadh sé a choinníoll dom); dílseacht d'fhocal, dúthracht (fear gan choinníoll)
caoi a chur ar rud, rud a chur i gceart arís; bearradh teanga
méadú faoi dhó; filleadh (páipéar a dhúbailt); a dhá oiread, a oiread eile arís (chuir sé dúbailt oibre orm)
anois is arís, idir amanna
breith nó rialú a tugadh san am atá caite agus a thógtar mar shampla nuair a bhíonn a leithéid i gceist arís
go fóill, le teacht (tá sé luath fós, déanfaidh sé fós é); arís, chomh maith leis sin (agus ceann eile fós, níos deise fós); mar sin féin (ach fós, ní hé féin a dúirt é)
gabháil fhoinn trí léim in airde ón ngnáthraon gutha agus anuas arís
an tréimhse ó éirí gréine go luí gréine; solas an lae (fanfaimid go lá); an tréimhse ó mheán oíche go meán oíche arís (seacht lá na seachtaine); lá, dáta, áirithe (lá aonaigh, lá pá, an chéad lá den mhí); lá féile (Lá Nollag, Lá Bealtaine); bua an lae (tá an lá leat); ré saoil (bhí sé go maith ina lá); aimsir reatha (sa lá atá inniu ann); tréimhse (is fada an lá ó chonaic mé é); (ón lá seo amach; an lá is fearr a bhí sé); uair, am (lá éigin, lá dá raibh); pioc (níl lá iomrá aige air)
a lán uaireanta, arís agus arís eile (bhí sé anseo go minic; is minic a bhí)
míreanna scartha de chlárphictiúr atá le cur le chéile arís chun an pictiúr iomlán a léiriú
díol earraí ar an mórchóir le siopaí lena ndíol arís ar mionreic leis an bpobal
mír ghuítheach dhiúltach le briathar (nár fheicimid arís é)
ar ócáidí, anois is arís; ag teacht le hócáid, tráthúil, oiriúnach
ar a sheal; anois is arís (teas agus fuacht faoi seach)
arís agus arís eile; gan stad gan staonadh, síoraí
feadán chun leacht a shú isteach agus a scairdeadh amach arís
iompú talún le céachta; dul chun cinn (long ag treabhadh na farraige; bím ag treabhadh liom); oibriú (níl siad ag treabhadh le cheile; tá sé chun treafa arís); teacht trí (ní threabhfaidh sé an oíche)
fuaim chreathánach i nguth nó i gceol (a thagann trí léim go tobann ó nóta amháin go nóta eile agus ar ais arís)