Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
spúnóg
spút
srac-
sracadh
sracaimsir
sraceolas
sracfhéachaint
sráid
sráidbhaile
sráideánach
sráideog
sráideoireacht
sraimle
sraith
sraithchomórtas
sram
srann
srannán
srannfach
sraoill
sraoilleadh
sraoillín
sraonadh
sráid bain2 bóthar (níos leithne ná lána) agus tithe ar thaobh amháin nó ar an dá thaobh de; lantán taobh amuigh de theach
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
cosán fairsing idir chrainn isteach go dtí teach mór; sráid fhairsing agus crainn ar an dá thaobh di go minic
baile a bhfuil sráideanna agus a lán tithe ann
bacainn thobann sráide
sráid nach bhfuil ach béal amháin uirthi
gramaisc, gráscar (cóip na sráide)
duilleog mhór; fiaile le duilleoga móra agus fréamhacha láidre (copóg shráide)
slua glórach gan riail gan smacht, cóip na sráide
foirm ghramadúil d'ainmfhocal a thagann faoi anáil focail eile agus a léiríonn tríd an bhfoirm sin an tionchar atá ag an bhfocal eile air nó an gaol atá eatarthu (teach an tsagairt, muintir na tíre, lucht leanúna, Sráid Uí Chonaill, trasna na Bóinne, timpeall na háite, ag ól dí)
scata scraistí, cóip na sráide, daoine suaracha
pluga uisce (sa tsráid, de ghnáth) ar féidir píopa a ghreamú de chun uisce a bhaint as na príomhphíopaí (Tugtar béal tuile air freisin)
a oiread is a líonann (lán loine, seomra, sráide); líon (lán gráin i ngunna); líonadh, taoide lán (lán mara); mórchúis, mórtas (is mór an lán atá faoi); cuid mhaith (a lán daoine; shiúil sé a lán)
sráid bheag chúng, bóithrín
talamh agus uisce thart air, inis; aon ní atá scoite amach óna thimpeallacht (oileán sráide)
leaca curtha síos ar thaobh sráide mar chosán siúil do choisithe
buíon saighdiúirí nó gardaí etc. ar stádar faoi champa nó faoi shráideanna baile ag faire nó ag cosaint na háite
cur nó imeacht faoi sheol; fágáil calaidh; cur chun bealaigh (litir a sheoladh chuig duine); stiúradh, treorú (ag seoladh na mbó; cad a sheol anseo é?); rith, imeacht, cúrsa (chuir sé seoladh faoin scéal); ainm nó uimhir tí, sráide, baile etc. a bhfuil cónaí ar dhuine ann (m'áinm is mo sheoladh); cur i láthair an phobail (leabhar a sheoladh)
baile amuigh faoin tuath a bhfuil sráid ann
siúl sráideanna; spaisteoireacht
bean choiteann, bean sráide; straip
feithicil throm phaisinéirí a ritheann ar ráillí le cumhacht leictreachais ar shráideanna
ó thaobh amháin to taobh eile (dul trasna na habhann, na sráide); crosta (teacht trasna ar dhuine); leithead (cuir isteach ar a thrasna é; tá sé dhá throigh ar a thrasna)
focal nó figiúr a léiríonn cá mhéad (uimhreacha is ea 0, 3, 16, 106 etc.); áit aon ruda i sraith (teach leis an uimhir 7 i sráid, mar shampla); líon, méid (duine dá n-uimhir, uimhir dá ndaoine)
