TORTHAÍ
IN FOCLÓIR GAEILGE—BÉARLA
léann1, m. (gs. léinn). 1 = léigheann 1. 2. (a) Learning; education, study. ~ a bheith agat, ort, to have an education; to be a learned person. Ní raibh scoil ná ~ acu, they had no schooling or education. ~ a fháil, a thabhairt do dhuine, to get, to give s.o., an education. ~ scoile, coláiste, school, college, education. Cúrsa léinn, course of studies. Ag deanamh léinn, learning, studying. Dúil sa ~, love of learning. Prov:Ní hualach do dhuine an ~, learning is no encumbrance. Aos, lucht, léinn, learned people, students, scholars. Prov:Tuigeann fear léinn leathfhocal, a word to the wise is sufficient. S.a. fear11(a), mac 4. (b) Form of learning. ~ Laidine, Latin learning. Hist:An ~ nua, the new learning. ~ (na) leabhar, book-learning. ~ liteartha, belles-lettres. ~ cogaidh, farraige, training in the art of warfare, of seamanship. Fuair sé ~ sagairt, he was educated for the priesthood.
léann2 :léigh.
ABAIRTÍ
IN FOCLÓIR GAEILGE—BÉARLA
~ léinn, scrúdaithe, educational, examination, subject.
Go dona ag an Laidin, ag an léann, poor at Latin, learning.
Tá ~ an léinn air, he is reputed for learning.
Duine ~ gan léann, a simple unlettered man.
An A~; A~ an Léinn, the Renaissance.
2. ~ léinn, branch of learning.
Sin ~ dá bhfuil ag an léann, that is one of the advantages of learning.
Tá ~ an airgid, an léinn, air, he is reputed to be wealthy, learned.
Níl ~ air (mar oibrí, ag an léann), he is not bad (as a worker, at learning).
~ann sé gur fear léinn é, he conceives himself to be a learned man.
~ don léann, appreciation of learning.
~ léinn, thirst for learning.
~ (beag) léinn, a (little) smattering of learning.
~eadh scoil is léann rompu, they were given schooling and education.
Ceist a chuaigh i n~ ar mhic léinn, a question which proved crucial with students.
Léann, eolas, a dhéanamh, to practise learning, knowledge.
Dhírigh sé a intinn ar an léann, he turned his mind to learning.
Ba dhíth léinn a bhás, his death was a loss to learning.
Feidhmeannach, cléireach, mac léinn, ~, law-officer, -clerk, -student.
Deir ~ de lucht léinn (go), a body of, some, learned people say (that).
Léann a dhúiseacht, to inspire learning.
Bheith ~ sa léann, to have insufficient learning.
Rinne sé ~ leis an léann, he was a success at learning.
as) As an léann a ~eadh é, learning was in his bones.
Le ~ an léinn, an eolais, with the growth of learning, of knowledge.
Rinne tú ~ air nár thug léann dó, you failed him when you did not educate him.
~ léinn, learned man, scholar.
~ an léinn, the spread of learning.
~eadh chun na hEaglaise, chun an léinn, air, he was called to the Church, to be a man of learning.
~ ag foghlaim, ag an léann, quick to learn.
~thaí léinn, learned matters.
~ na fírinne, an léinn, love of truth, of learning.
~í léinn, halls of learning.
Ba ~ an dream ab fhearr léann ~, they were the best-educated body of people.
~ léinn, centre of learning.
~ mac léinn, students’ hostel.
Fear labhartha na mac léinn, the spokesman for the students.
Dul le léann, le ceird, to take to learning, to a trade.
Sháraigh air lena chuid léinn, he failed for all his learning.
Tá (léann agus) leabhair air, one could write volumes about it; it is a remarkable thing.
~ léinn, learned persons.
Mic léinn ollscoile, university students.
~ airgid, oibre, léinn, a fair amount of money, of work, of learning.
Tá ~ an léinn ann, he has an aptitude for learning.
Ábhair léinn a mhúineadh, to teach educational subjects.
~ eolais, léinn, sharing of knowledge, of learning.
~ ar eagna, i léann, person pre-eminent in wisdom, in learning.