EXACT MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
dian aid crua, géar, trom, tréan (obair dhian, tuile dhian; ná bí dian air)
dian- réimír crua, géar, trom; an-, rí-, tréan (dianghá, dianiarracht, dianmhachnamh)
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
an chéim is airde nó is déine nó is spéisiúla
faoi dhéin, os comhair, os coinne
faoi dhéin, le haghaidh (i gcomhair an lae amárach)
fianaise duine a thástáil i gcúirt trína cheistiú go dian
ar nós cloiche nó iarainn, gan a bheith bog; deacair, doiligh (ceist chrua); dian (rás crua); dlúth (snaidhm chrua); láidir (buille crua); anacair, anróiteach (saol crua, aimsir chrua); dúr (croí crua); cruinn, gortach (crua faoi airgead); doscúch, righin (gasúr caol crua)
faoi choinne, i gcoinne, ag triall ar (tá sé ag teacht faoi mo dhéin)
neart, treise; bail an ruda atá dian (déine na gaoithe, na stoirme)
tiubh ar a chéile, gar dá chéile; deacair gabháil tríd (coill dhlúth); dian, daingean
tar éis a dhó, loiscthe; seargtha, críon (seanduine dóite); dian, géar (is dóite an scéal é); tuirseach, bailithe (bheith dóite de rud)
foinse dóchais, marc; duine ar féidir é a thrust nó dul dian air (ní dóithín réidh duit mise)
dubh, dorcha; dian, tréan; doilbhir, duairc; coimhthíoch, iargúlta
iarratas dian, iarraidh ruda mar cheart (d'éiligh sé go raibh an ceart aige); lorg (ag éileamh an chíosa); iarraidh, ráchairt (éileamh mór a bheith ar bhailéid; níl éileamh aige ar a chuid); gearán, cásamh (ag éileamh as aicíd; ag éileamh ar na páistí)
géar, dian, a dhéanfadh feannadh (fuacht, freagra, feanntach)
gríoscadh; déine, drochíde; bruíon, troid
cumasach, cumhachtach (comh láidir le capall); iomadúil (buíon láidir fear); gustalach (feirmeoir láidir); buan, stóinsithe (bróga láidre; creideamh láidir); deacair a chasadh (goile láidir); dian ar na céadfaí (grian, deoch, láidir); iontach (is láidir nár leagadh mé); ardghlórach, fórsúil (guth, caint, láidir; gaoth láidir)
toirtiúil (teach mór); iomadúil (suim mhór airgid, scata mór daoine); fada (aois mhór); ard (clú mór); fial (croí mór); fairsing (difríocht mhór); dian (pian mhór); láidir (fonn mór cainte; gaoth mhór); tábhachtach (ócáid mhór); príomh- (an doras mór); bródúil (tá sé mór as féin); luite le, tugtha do (dream mór peile)
beagán, pas, roinnt (mós déanach; bhí sé mós dian air)
an-dian agus (go minic) cúngaigeanta
(le duine) géar, dian; (le haimsir) feanntach
daor, duine atá i ndaoirse toisc gur le duine eile é; duine a oibríonn go dian ar bheagán cúitimh, rábálaí
triail go dian, tástáil, céasadh
saothrach, dícheallach, tugtha do bheith ag obair go dian
(le duine, rud) meáchan mór a bheith ann; tiubh (cré throm); raidhsiúil (bhí fómhar trom acu i mbliana); géar (gortú trom, cathú trom); dian (ná bí trom ar na páistí); caifeach (bheith trom ar bhróga, ar éadach; nach tú atá trom ar airgead); domhain, fuaimintiúil (ar chúiseanna troma tathagacha); ciaptha (is í m'intinn atá trom); torrach (trom ar leanbh); dú-, dorcha (trom gorm, trom dearg)