Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
Aifreann
aigéad
aigéan
aigeanta
aighne
aighneas
aighneastóir
aigne
áil
ailbíneach
ailceimic
aileacó
áiléar
ailearán
ailgéabar
ailibí
ailigéadar
aililiú
áilíos
ailiúnas
aill
áilleacht
ailleadóir
aigne bain4 acmhainn smaointe an duine, intinn; beocht, meanma
RELATED MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
a bhfuil aer breá ann; éadrom sa chroí agus san aigne; giodamach
athrú aigne
smaoineamh breise; athrú aigne
buairt nó trioblóid aigne, aithreachas
cúng san aigne
an chuid den chorp taobh thuas den mhuineál; meabhair, éirim aigne (fear a bhfuil an-cheann air); ceannaire, taoiseach (ceann teaghlaigh, ceann treora); barr (ceann tairne; ceann staighre, leapa); tús, tosach (ceann báid; chun cinn); deireadh (ceann téide); aonad (ceann amháin, dhá cheann)
(t céill in abairtí áirithe) meabhair, réasún, tuiscint don mhaith is don olc (ná caill do chiall); gnáthstaid aigne (ar meisce nó ar a chiall); tuiscint cheart (ó tháinig ciall dó); éirim (ciall do ghreann, don léann); brí (sa chiall atá leis an bhfocal); cúis, réasún (cad is ciall leis sin?)
meas, mórchúis; casadh aigne (chuir an bia consaeit air)
an ball cuasach sa chorp a oibríonn ar nós pumpa chun an fhuil a chur ag rith trí na cuislí; lár nó meán ruda ar bith (croí na ceiste); aigne, meon (croí bog; croí éadrom, croí na féile); spiorad, misneach (níl croí circe aige); grá (mo chroí thú!)
bua nó cumas rudaí a thabhairt ar ais san aigne (beidh cuimhne ar an lá seo fós); na rudaí ar fad a gcuimhníonn daoine orthu (más buan mo chuimhne; cuimhní cinn)
dall nó dúr san aigne
daille súl nó aigne; mearbhall aigne; bob, dallach dubh (dallamullóg a chur ar dhuine)
féachaint, amharc; fadbhreathnaitheacht; aigne, an bealach ina mbreathnaíonn duine ar rud
léan, doilíos, buairt aigne
raon, scóip, cúrsa (éirim scéil, éirim a chuid cainte); claonadh (leanadh sé dá éirim); tuiscint, clisteacht, meabhair (éirim an cheoil, éirim aigne)
casadh aigne, masmas
a bhaineann le cúrsaí ábhartha agus ní le cúrsaí intinne (ionsaí fisiciúil); a bhaineann leis an gcorp agus ní leis an aigne (aclaíocht fhisiciúil)
fuaire meoin nó aigne, easpa dúthrachta
an leacht dearg a ritheann trí na cuislí sa chorp; ár nó doirteadh fola (beidh fuil ann); aigne, mothúchán (bheith tógtha san fhuil); miotal, sprid (má tá aon deoir fola ionat); mianach, dúchas (fuil uasal Gael)
buairt, trioblóid aigne, eagla faoi céard a tharlódh; díocas, díograis (tá imní oibre air)
aigne, suíomh na smaointe; meon, claonadh (intinn oilc); aird (d'intinn a leagan ar rud); sprid (tá tógáil intinne ann); aidhm, cuspóir (cad tá ar intinn agat a dhéanamh?); tuairim (nílim ar aon intinn leat)
samhailteach, nach maireann ach san aigne amháin
casadh aigne, fonn urlacain
intleacht, éirim aigne, tuiscint
aigne, intinn; staid intinne, misneach, aigeantacht (tá ardú meanman ann); fonn (do mheanma a bheith le rud)
mothú go bhfuil do cheann ag teacht thart is thart; speabhraídí (tá mearbhall dí air); buairt aigne (cad tá ag déanamh mearbhaill duit?); botún, dearmad (mura bhfuil mearbhall orm)
nádúr, aigne (tá dea-mhéin acu dúinn); iompar (méin mhaorga)
méin, aigne; carachtar
suaitheadh intinne; casadh aigne; fonn codlata
gan a bheith cruinn nó ceart; (le cúrsaí na haigne) doiléir, trí chéile, scaipthe; liobarnach, ainnis
galar aigne a fhágann duine faoi shíorneirbhís
bia, beatha, cothú, tabhairt suas (leanbh a chur ar oiliúint); traenáil, múineadh (oiliúint choirp agus aigne)
tinneas; mothúchán gortaithe i gcorp nó in aigne; peannaid, pionós
breathnú ar na réaltaí; mearbhall aigne
samhail a dhéanamh san aigne, taibhsiú (samhlaigh duit féin conas mar a bhí sé); dealramh (rud a shamhlú le rud eile)
masmas, múisc, casadh aigne
mearbhall aigne, díth céille
eolaí a dhéanann staidéar ar aigne agus ar oibreacha intinne an duine
calm, ceansacht aimsire, aimsir bhreá; (le duine) ciúnas, suaimhneas aigne, saontacht
meascadh, croitheadh (moirtéal a shuaitheadh); fuineadh (taos a shuaitheadh); searradh, aclú (matáin, géaga, a shuaitheadh); traochadh, tuirsiú (bheith suaite tar éis an lae); cur trí chéile, corraí (aigne shuaite; tá an fharraige suaite); cíoradh, plé (ag suaitheadh na ceiste)
lonradh, soilsiú, dealramh (an ghrian ag taitneamh); sult, sásamh aigne (bhain sé taitneamh as; níor thaitin sé leis)
pictiúr san aigne, oipineon (tá tuairim agam; cad é do thuairim de?); barúil (is é mo thuairim é); amhras (ní chuirfeá faoina thuairim é)
