TORTHAÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
cead fir3 saoirse chun rud a dhéanamh (cead cainte, cead do chinn); ceadúnas (cead tobac, biotáille, a dhíol); pas (cead taistil)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
lamháilte, cead a bheith ann chuige; ceadmhach
cead a thabhairt rud a dhéanamh, lamháil
cantain; comóradh le searmanas (Aifreann, pósadh, an Nollaig, a cheiliúradh); dul ar ceal, teip (tá an tsláinte ag ceiliúradh orm); tréigean (dath ag ceiliúradh); slán a rá (imeacht gan chead gan cheiliúradh)
bheith in ann, bheith ábalta (ní fhéadfainn é a dhéanamh); cead a bheith agat (féadann tú imeacht); é a bheith de cheart agat (féadann tú áthas a bheith ort)
cheal, in éagmais, in easnamh, de dhíth (gan airgead, gan chosaint, gan déanamh, gan an t-am agam, gan mo chead, gan focal as); i dtaobh le (gan agam ach iad); (leis an diúltach) (dúirt sé liom gan teacht)
déanamh gutha; cead cainte nó vótála
ceadú, lamháil (lig dó é a dhéanamh); scaoileadh saor (lig abhaile mé); scaoileadh amach (fuil a ligean); cur ar cíos (teach a ligean); brú nó séideadh amach (anáil a ligean; fead, osna, a ligean); scóip, saoirse, cead corraí (ligean i dtéad, i roth); tógáil, glacadh (do scíth a ligean)
bealach gabhála; cead scríofa (pas fillte); cead imeachta (bíodh do phas agat anois); cead taistil thar lear ón Rialtas; giota beag, beagán (pas déanach, pas beag fuar); caighdeán faoi bhun onóracha i scrúduithe
iasc nó géim a mharú go neamhdhleathach ar thalamh duine eile gan a chead
roghnú (níl cead roghnachais agat orthu)
cluiche peile nach bhfuil cead ach ag an gcúl báire an pheil féin a láimhseáil ann
neamhspleáchas (saoirse na tíre); cead do chinn (saoirse an duine); pribhléid, gradam (saoirse na cathrach); bail an ruda atá saor nó neamhchostasach
páipéar marcáilte a údaraíonn do dhuine taisteal ar bhus, ar thraein, ar eitleán etc., nó a thugann cead isteach dó go dtí áit siamsa etc.
séala oifigiúil tíre a chuirtear ar phas duine ag tabhairt cead taistil dó sa tír sin