TORTHAÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
leathadh fir clúdach (éadach a leathadh ar rud, im a leathadh); rolladh (taos a leathadh); leibhéal, leacadh (iarann a leathadh); oscailt amach (do ghéaga a leathadh); leathnú (coillte ag leathadh); scaipeadh (síol, gaineamh, a leathadh); éirí doiléir (tá a chaint ag leathadh air); a dhéanamh fuar (tá mé leata; leathfar ansin thú) ► ar leathadh oscailte amach nó isteach (tá an doras ar leathadh)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
smál leata ar an gcraiceann nó ar pháipéar nó éadach
lámh oscailte; lán láimhe (bos uisce); boiseog (bos sa leiceann); páirt leata de rud (bos camáin, bos maide rámha)
cneá leata nó spota aicídeach ar dhuine nó ar ainmhí nó ar phlanda; cantal, crostacht
meall bog aráin, síol rois etc., déanta le huisce fiuchta agus leata ar mhuislín le cur ar neascóid nó ar chneá
mias leata adhmaid; diosca ceoil
corraí nó suaitheadh tobann a bhaint as rud (chroith sé a cheann, chroith sé lámh liom); leathadh (síol a chroitheadh, salann a chroitheadh ar rud); beartú, sméideadh (chroith sé an bata liom, a cheann orm)
cloch leata thanaí, fleaige; rud i bhfoirm leice (barr talún ag triomach, callas ar chraiceann etc.); claibín pota, soithigh etc.; pláta
gléas a dhéanann leathadh
spád bheag láimhe a úsáidtear chun garraíodóireachta agus chun suimint, moirtéal etc., a leathadh; roth casta faoi lanna ar bhád nó ar eitleán a thiomáineann í
ar oscailt, ar leathadh; gan cheist gan cheilt (dúirt sé amach go hoscailte é)
caitheamh soir siar nó i ngach treo baill; leathadh (scéala a scaipeadh); cur amú (scaip sé a chuid airgid); imeacht ó chéile (scaip an cruinniú); leá (scaip an ceo)
cur ó chéile, imeacht ó chéile, deighilt, dealú (lánúin a scaradh; do chosa a scaradh); leathadh (féar, móin, a scaradh); éirí as nó teacht as (scaradh leis an ól; is maith a scar tú leis)
iasc mór leata de chineál an roic agus sciatháin leathana air
cur síl, leathadh, craobhscaoileadh
troigh na coise agus í leata anuas ar an talamh; cos mhór thútach
sprae a leathadh nó a cháitheadh
leathadh (seol a spré; gaineamh, scéala, a spré)
déanamh spréach; spré, leathadh (ag spréachadh piléar, báistí); spriúchadh, radadh (capall ag spréachadh); feargú
leata, spré déanta air; oscailte amach (rós, sciorta, spréite)
leathadh ina shraith (móin a shrathnú); síneadh
leata, préachta (leis an bhfuacht)